آشنـایـی با درمان ریشه دندانــــــــ
منظور از درمان ریشه، درمانی است که برای نجات و حفظ دندانی که به شدت دچار پوسیدگی و یا عفونت شده است، استفاده می شود. این درمان زمانی انجام می‌شود که پالپ دندان دچار آسیب و یا عفونت شده باشد. پالپ دندان بافت نرم داخل کانال‌های ریشه‌ی دندان است که در قسمت میانی دندان (هم داخل تاج و هم در ریشه) قرار دارد و از اعصاب و عروق و بافت همبند تشکیل شده است.با انجام درمان ریشه دندان، پالپ عفونی خارج می‌شود و داخل کانال‌های ریشه با وسایل مخصوص کاملاً تمیز و فرم داد شده و نهایتا با مواد مخصوص سیل و پر می‌گردد.
علائم عفونت ریشه دندان
- دندان درد شدید
- حساسیت دندان به سرما و گرما
- تغییر رنگ دندان
- ضایعاتی مانند آبسه، ورم و …
- بوی بد دهان
- درد در ناحیه فک و صورت
- درد ضربان دار
درمان ریشه دندان دقیقا چه زمان هایی باید در نظر گرفته شود؟
در صورت ایجاد پوسیدگی دندان، ابتدا مینا (لایه سفید و سطحی دندان) درگیر می‌شود. با گسترش این پوسیدگی، عاج دندان (دنتین که زیر مینا می‌باشد) نیز مبتلا می‌گردد. اگر پوسیدگی حذف نشده و درمان ترمیمی انجام نشود، پوسیدگی همچنان گسترش یافته و پالپ دندان را نیز درگیر خواهد کرد و باعث التهاب و بیماری پالپ می‌گردد. زمانی که پالپ دندان یا همان اعصاب و عروق دندانی دچار آسیب و نکروز می‌شوند، باکتری‌ها در کانال ریشه شروع به تکثیر می‌کنند و بافتی عفونی را پدید می‌آورند. در این هنگام باید بافت عفونیِ داخل ریشه خارج شود و دندان، درمان ریشه شود.
مراحل انجام درمان ریشه به چه شکل است؟
- معاینه کلینیکی دندان و تهیه رادیوگرافی از آن
- انجام بیحسی و برداشت کامل پوسیدگی عاج دندان و ایجاد دسترسی به دهانه‌ی کانال‌های ریشه
- خارج کردن پالپ عفونی و تمیز کردن و شکل دادن کانال‌های ریشه به طور مکانیکی و با وسایل مخصوصی به نام فایل و همچنین به طور شیمیایی و با شستشوی مکرر کانال‌های ریشه با محلول‌های مخصوص
- پر کردن کانال‌ها با ماده‌ای لاستیکی شکل به نام گوتاپِرکا که کاملا با بدن سازگار است. جهت سیل و مهر و موم بهتر کانال ریشه، دیواره‌های کانال ریشه و همچنین گوتاپرکا به چسب مخصوصی که سیلر نامیده می‌شود آغشته می‌شود.
- قرار دادن پانسمان موقت بر روی تاج دندان
معمولا تمام این مراحل در یک جلسه انجام می‌شود و در جلسه‌ی دوم جهت بازسازی دندان اقدام می‌گردد. این بازسازی می‌تواند به صورت مستقیم یعنی بیلداپ (با مواد آمالگام یا کامپوزیت‌های دندانی) و یا به طور غیر مستقیم یعنی روکش کردن دندان باشد.
بعد از روت کانال تراپی چه هستند؟
پس از درمان ریشه دندان، مراقبت مناسب از دندان برای اطمینان از بهبودی سریع و اصولی ضروری است. برای دستیابی به این مهم، میبایست مراقبت های زیر را در نظر داشت:
- تا چند روز از جویدن غذاهای سفت یا چسبنده خودداری کنید و رژیم غذایی پیشنهادی دندانپزشک خود را رعایت کنید.
- داروهای مسکن برای کاهش درد دندان پس از عصب کشی را مصرف کنید.
- با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم، بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید.
- در تمام قرارهای بعدی با دندانپزشک خود شرکت کنید.
- هر گونه علائم یا نگرانی غیرعادی را به سرعت به دندانپزشک خود گزارش دهید.
فواید و مزایای درمان ریشه دندان چیست؟
به طور کلی روت کانال تراپی یا همان عصب کشی دندان در زبان عامه، چندین مزیت به همراه دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:
- تسکین درد و ناراحتی ایجاد شده به دنبال عفونت
- حفظ دندان طبیعی شما و عدم نیاز به کشیدن دندان (از مهم ترین مزایای درمان ریشه دندان)
- بازیابی عملکرد طبیعی دندان (کمک به جویدن)
- پیشگیری از بدتر شدن عفونت یا افزایش عوارض
خطرات و عوارض درمان ریشه دندان چیست؟
مانند هر روش دندانپزشکی یا حتی پزشکی دیگری، خطرات و عوارض بالقوه ای در ارتباط با روت کانال تراپی وجود دارد. در حالی که این موارد نادر هستند، اما بسیار مهم است که از آنها آگاه باشید. برخی از خطرات و عوارض احتمالی درمان ریشه دندان احتمالی عبارتند از:
- حذف ناقص بافت عفونی که منجر به عفونت مجدد ریشه دندان می شود.
- آسیب به بافت های اطراف مانند اعصاب یا رگ های خونی.
- شکستگی یا ضعیف شدن دندان در طول درمان.
- واکنش های آلرژیک به مواد مورد استفاده در طول درمان.
البته در نظر داشته باشید که دندانپزشک شما (متخصص درمان ریشه دندان) این خطرات احتمالی را با شما در میان می گذارد و اقدامات احتیاطی لازم را برای به حداقل رساندن چنین خطراتی در نظر خواهد گرفت.
برای سهولت در دسترسی به خدمات دندانپزشکی و صرفه‌جویی در زمان، امکان رزرو نوبت به صورت آنلاین فراهم شده است. با استفاده از این سرویس می‌توانید به راحتی و در هر زمان از شبانه‌روز، نوبت خود را برای مشاوره و درمان رزرو کنید.
چه شرایطی بر درمان ریشه دندان تاثیر می گذارند؟
دیابت
دیابت یکی از مهم‌ترین بیماری‌های مزمن است که انسان‌ها در سراسر جهان تحت تاثیر آن قرار می گیرند. به طور کلی در افراد دیابتی وجود ضایعات انتهای ریشه با شیوع بالاتری مشاهده شده است. ترمیم ضایعات باقی مانده به طور قابل توجهی با درجه قند دیابتی ها مرتبط است، از این رو افراد با میزان قند بالا تر و با عفونت دندان قبلی ترمیم آهسته‌تری دارند. اما در طولانی‌مدت، نتایج بلند مدت درمان ها عموماً بین افراد دیابتی و غیر دیابتی تفاوتی را نشان نداده است.
افزایش فشار خون
به نظر می رسد افزایش فشار خون با کاهش ماندگاری دندان‌هایی که درمان ریشه شده‌اند ارتباط دارد، یعنی این بیماران به طور قابل‌توجهی شانس کمتری برای نگهداری دندان‌های درمان ریشه شده به مدت طولانی در دهان‌شان دارند. به همین منظور برای جلوگیری از نیاز به درمان ریشه مجدد حتما به پزشک مرتبط مراجعه کرده و داروهایی برای کنترل فشار خون را مصرف کنید.
سیگار کشیدن
مشکلات دهان افرادی که سیگار مصرف می‌کنند، شامل افزایش بیماری‌های پریودنتال، ضایعات پیش بدخیم دهانی است. سیگار همچنین با شیوع بالای ضایعات اطراف ریشه دندان در ارتباط است. نیاز به درمان ریشه با افزایش مدت زمان کشیدن سیگار بیشتر می‌شود و در افرادی که بیش از ۹ سال قبل از زمان ارزیابی، سیگار را ترک کرده‌اند کاهش می‌یابد. سیگار همچنین باعث افزایش بروز درد و یا تورم بعد از جراحی‌های مرتبط با روت کانال تراپی می‌شود.