بازی فکری
به هر نوع فعالیت ذهنی هدفدار که بهصورت فردی یا گروهی اطلاق می شود
که بتواند تاثیرات مثبت قابل قبولی را در ذهن، روحیه،شخصیت و زندگی هر انسانی بدون در نظر گرفتن عواملی مانند سن، جنس، نژاد و وضعیت جسمانی ایجاد کند و باعث تمرکز در فرد گردد.
بازی فکری در عین لذّت و شادابی موجب به چالش کشیده شدن توان فکری ، تمرکزی ، IQ و EQ فرد شود و به مرور باعث تعالی فرد در این توانایی ها می شود.
بازی های فکری هر کدام به نسبت دسته بندی و نوع خود بر یک یا چند بخش از قدرتها و توانایی های مغز و ذهن تاثیر گذار هستند.
به طور مثال بازی های استراتژیک قدرت تحلیل و محاسبات ، قدرت پیش بینی و حس ششم ، قدرت ریسک پذیری و … را درگیر کرد و در صورت استمرار آن باعث تقویت این بخشها در مغز و ذهن می شود.
انواع بازی فکری
در محیط پیرامون بزرگسالان یا کودکان معمای هندسی یا مشکلات فکری مختلفی رخ میده که با تمرین ذهن با بازی فکری میتوان آنها را به راحتی حل کرد پس بازی فکری واقعی بهتر از بازی فکری موبایل میتواند به ما کمک کند .
بازیهای فکری، انواع و اقسامی دارد. اگر قبول دارید که بازی فکری ، پیر و جوان نمیشناسد و همه از مزایای آن سود میبرند، به تعدادی از انواع بازی فکری توجه کنید:
۱. بازی فکری با کارت
بازیهای کارتی، معمولا شامل تعدادی کارت هستند که دو یا چند نفر با هم برای رسیدن به نتیجهای خاص رقابت میکنند.
دبلنا، مونوپولی و… از جمله بازیهای کارتی هستند.
انواع و اقسام دیگر آن را هم قطعا خودتان میشناسید.
این روزها فناوری به همه زمینههای زندگیمان وارد شده است.
حتی بازیهای موبایلی و رایانهای هم جای خود را به بازیهای شاد و مفیدی داده است که قدیمترها در دورهمیها انجام میدادیم.
۲. بازی فکری رو میزی
ازی فکری رومیزی هم همان بازیهای معروفی هستند که بهصورت یک صفحه بازی رو میزی طراحیشده ، دو یا چند نفر را به خود مشغول میکند.
شطرنج که معرف حضور همگان است و از نمونههای دیگر میتوان به تخته نرد و مِنچ و… اشاره کرد.
این بازیها هم مزایایی دارند که هم در شما حس و حال خوبی ایجاد میکنند
و هم برای مغزتان مفید هستند
وقتی با اعضای خانواده، مشغول بازیهای فکری مانند تخته میشوید ، لحظاتتان پر از خنده و نشاط میشود. خندیدن در مغز ، هورمون اندورفین(endorphin) ترشح میکند یعنی هورمونی که نشاط و شادمانی در شما به وجود میآورد.
بازیهای فکری با تخته منجر به تقویت مهارتهای شناختی میشوند.
همانطور که قبلا هم اشاره شد، حل مسأله یکی از مهارتهای شناختی است.
بازی با کارت به تقویت بخشهایی از مغز مانند:
هیپوکامپ و قشر پیشپیشانی کمک شایانی میکند.
این بخشهای مغز مسئول مدیریت افکار پیچیده و شکل دادن به حافظه هستند
۳. بازی فکری با طرح تست هوش، معما
عضی از انواع بازی فکری هم با حل کردن معماها و پاسخ دادن به تست هوش همراه هستند.
در بازیهای معمایی و توأم با تست هوش، مغز و ذهن بیشتر استفاده میشود.
در این نوع بازیها برای پیروزی نیاز به فکر کردن وجود دارد.
دیگر خبری از شانس و اقبال نیست.
بلکه فرد باید تمام تلاش خود را به کار بگیرد تا به پاسخ صحیح دست پیدا کند.
بازیهای معمایی و تست هوشها معمولا به صورت گروهی انجام میشوند.
همین موضوع میتواند به تقویت مهارتهای افراد در بهبود بخشیدن
به ارتباطات اجتماعیشان کمک کند.
بازی فکری در قالب معما و تست هوش، دستاوردهای فراوانی برایتان به همراه خواهد داشت.
تقویت قدرت تصمیم گیری، افزایش میزان صبر و حوصله و توانایی سازماندهی و منظم کردن افکار از جمله رهاوردهای بازیهای فکری به این سبک است.
بازیهای معمایی به شما یاد میدهند که چطور یک مسأله را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید تا قابلیت بررسی ابعاد مختلف آن میسر شود.
تحقیقات نشان داده است که حل کردن معماها و بازیهای فکری که با هوش سر و کار دارند باعث افزایش بهره یا ضریب هوشی (IQ) میشود.
علت این است که معماها، شما را به سمت تفکر و استدلال هدایت میکنند
۴. بازیهای ساختنی
احتمال اینکه فکر کنید، بازیهای ساختنی مختص کودکان است بسیار زیاد است.
اما دوست عزیز! چنین چیزی به هیچوجه صحیح نیست.
، بازی کردن آن هم از نوع فکری، برای همه افراد در طیفهای سنی مختلف مفید است.
بازیهای ساختنی هم همینطور هستند. مثلا ساخت پازلها، مدلها و… میتواند مزایای مختلفی را برای بزرگ و کوچک به همراه داشته باشد.
بازیهای ساختنی، توجه به جزئیات و دقت را در شما افزایش میدهند.
وقتی قرار است یک پازل ۲هزار قطعه را بسازید باید به قطعات مختلف نگاهی دقیق داشته باشید و مثلا به شکل قطعهها، رنگشان، ابعادشان و… دقیق توجه کنید.
بازیهای ساختنی هم برای کاهش استرسها بسیار مفید هستند.
در هنگام بازی کردن، مغز از حالت فشار و تنش به حالتی مشابه رویا دیدن فرو میرود.
این تغییر حالت مغزی از هوشیاری فعال به هوشیاری ناخودآگاه، استرس را کاهش میدهد، خلقوخو را بهبود میبخشد و اعتماد به نفس را هم بیشتر میکند.
بازیهای ساختنی به ترشح هورمون دوپامین در مغز کمک میکنند.
دوپامین یک انتقالدهنده عصبی است که در بهبود اخلاق و حال و هوایتان نقش دارد.
دوپامین علاوه بر ایجاد خوش بینی در شما، تمرکز، انگیزه و حافظه را هم زیادمیکند.
هر وقت که یک بازی ساختنی را با موفقیت به پایان میرسانید برای موفقیت در بازیهای ساختنی باید در قطعات مختلف بازی، پازل یا…، دقیق شوید.
این دقت نظر، استدلال بصری یا دیداری را افزایش میدهد.
هر چقدر که توانایی استدلال دیداریتان بیشتر باشد در انجام برخی از امورات روزانه موفقتر عمل خواهید کرد.
تاثیر خرید بازی فکری بر روحیات کودکان
بازی فکری کودکان باعث ایجاد فضای جذاب، لذت بخش و پر جنب و جوش برای پرورش ابتکار، روح خلاق و استادانه کودکان میشود.
احساسات شاد کودک، عامل مهمی برای ایجاد روانشناسی رشد و سلامت است.
بازیهای فکری میتوانند خلق و خوی دلیرانه را در کودکان ایجاد کنند و به عنوان ابزار فعالی برای رشد ذهنی کودکان باشند.
بازیهای فکری مناسب کودکان به شکل گیری پاسخ سریع و توانایی داوری کودکان کمک میکنند.
کودکان در بازی های فکری نیاز به ارائه پاسخ و قضاوت دارند در بازی های فکری مناسب این نوع پاسخها و قضاوتها کاملا دراماتیک و پر جنب و جوش است.
ناخودآگاهِ کودکان، توانایی ارائه پاسخ سریع را دارد که این بازیهای فکری برای رشد ذهن کودکان بسیار مفید است.
بازیهای فکری برای تقویت تخیل و قدرت تصویرسازی کودکان بسیار مفید هستند.
بعضی از بازیهای فکری بصری میتوانند تصورات کودکان را توسعه دهند
که در آن بچهها میتوانند چگونگی پیروز شدن یا چرایی باخت را تجسم کنند.
بازیهای فکری برای پرورش و علاقمند کردن کودکان به فعالیتهای فیزیکی و فکری است که باعث الهام بخشی به آرزوهای آنها برای کسب دانش میشود.
یک بازی فکری خوب باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
1- باید سرگرم کننده و لذت بخش باشد
2- اهداف تعیین شده داشته باشد
3- خودجوش و به صورت داوطلبانه باشد
4- مشارکت فعال کودکان را دربرگیرد
5- عنصری از یک قصه یا افسانه را شامل شود
هنگام خرید بازی فکری به چه نکاتی باید توجه داشت ؟
1- توجه به برچسب رده سنی:
تقریبا بر روی تمامی بازی فکری های استاندارد برچسب هایی درج شده
که گروه سنی مناسب برای استفاده از آن را نشان میدهد
در واقع با توجه به این برچسب میتوان بهترین بازی فکری ها را انتخاب کرد.
همواره نسبت به توانایی کودکتان واقع بین باشید و با توجه به سنی که در آن قرار دارد اقدام به خرید بازی فکری مناسب کنید.
وقتی برای کودک بازی خریداری میکنید به این فکر کنید که ذهنش تا چه میزان توانایی درک محیط اطراف و وسایل آن را دارد.
2- انتخاب بازیهای با جنس مرغوب:
هیچ گاه توصیه نمیشود برای کودک بازیهایی خریداری شود که از مواد درجه دو و سه تهیه شدهاند. خرید بازی فکری با جنس مرغوب توصیه میشود
این دسته از بازیها ارزان قیمتتر هستند اما از آنجا که ساختار کیفی مناسبی ندارند به راحتی تکه شده و خود میتوانند عاملی خطرناک برای سلامت کودک باشند.
3- مطمئن شدن از آمادگی فیزیکی کودک برای خرید بازی فکری :
بسیاری از والدین بدون آنکه متوجه باشند کودکشان هنوز برای بازی با بازی فکری آمادگی فیزیکی مناسبی پیدا نکرده است اقدام به خرید چنین وسایل بازی میکنند.